چیپس ، پفک یا پاپکـورن، کدامیک بهتر است؟
راستش را بگویید! اگر قرار باشد از بین پفک، چیپس و پاپکورن یکی را انتخاب کنید و دقایقی از خوردنش لذت ببرید، کدام یکی از این ۳ گزینه را انتخاب میکنید؟ چیپس، پفک، شاید هم پاپکورن؟ در این مطلب قرار است متخصصان تغذیه به این پرسش پاسخ دهند که از این ۳ خوراکی، کدامیک مضرتر است و چرا؟ چیپـس، پفک یا پاپکـورن، کدامیک بهتر است؟
چیپس و پفک! به نظر من پاپکورن از همه بهتر است و چیپس و پفک در یک رده قرار دارند. از آنجا که پاپکورن عضو گروه غلات است، انرژیبخش بوده و نهتنها در روغن سرخ نشده که مواد افزودنی هم ندارد و ماده مضری در آن وجود ندارد که بتوان به آن ایراد گرفت. اما پفک به خاطر افزودنیها و نمکی که دارد، چاقکننده است.چیپس هم به نظر من بدترین میانوعده است چراکه در روغن سرخ میشود و مشخص نیست که از روغن مرغوبی برای تهیه آن استفاده شده یا نه! و صرف اینکه سرخکردنی است، خود باعث دیرهضم شدن آن میشود. همچنین نمک زیادی که در تهیه آن به کار رفته و حرارت بسیار بالایی که برای تهیه چیپس استفاده میشود، همگی باعث فساد و تخریب ترکیبات روغن میشود. مثلا اگر در روغنی سرخ شود که چندین بار برای سرخ کردن چیپس به کار رفته، ترکیبات خطرناکی مانند اکرئولين تولید میشود یا اگر از روغن مایع در تهیه چیپس استفاده شده باشد، این روغن بعد از حرارت زیاد و چند بار سرخ شدن، ترکیباتش شکسته شده و منجر به ایجاد رادیکالهای آزاد میشود که چیپس را مسموم میکند بنابراین اگر اصراری به استفاده از چیپس داریم، بهتر است با رعایت نکات بهداشتی در منزل تهیه شود. همگی مضرند! چیپس به خاطر سرخ شدن و نمکی بودن، بسیار مضر است. البته امروزه به خاطر بستهبندیهای خوراکیها که هوایی در بسته باقی نمیماند، مسئله اکسیداسیون روغن به شدت قبل نیست اما به هر حال هنوز هم مضرات بسیار زیادی دارد. پفک هم علاوه بر پودر پنیری که به آن اضافه میشود و بسیار پرکالری است، مسئله رنگهای افزودنی را هم دارد که ممکن است برای خیلیها به خصوص بچهها، آلرژیزا بوده و باعث سوءهاضمه شود.
البته میتوان این خوراکیها را در حد تعادل مصرف کرد، مثلا وقتی فرد اضافهوزن ندارد میتواند ۳-۲ تا پفک، ۳-۲عدد چیپس و ۳-۲ دانه پاپکورن بخورد اما اگر فرد دارای اضافهوزن است، قاعدتا خوردن هیچکدام از این خوراکیها توصیه نمیشود. پاپکورن در صورتی نسبت به چیپس و پفک برتری دارد که در روغن و نمک سرخ نشده باشد و در خانه تهیه شود در غیر این صورت هر سه به یک اندازه مضرند! چیپس از همه بدتر است! در واقع هر سه این گزینهها اصلا سالم نیستند و به نظرم حتی استفاده از آنها در حد تنقلات هم درست نیست. با اینکه در حال حاضر تمام تولیدات غذایی مشمول استاندارد اجباری هستند و تمام محصولات برای دریافت پروانه وزارت بهداشت و مجوز تولید باید محصولات خود را برابر با استانداردها تولید کنند اما اینکه بعد از دریافت پروانه و مجوز، این استانداردها تا چه حد رعایت میشود، اصلا مشخص نیست! با این وجود به نظر میآید چیپس به خاطر سرخ شدن در روغنهایی که اصولا اکسید شده و فاسد هستند، مضرتر از بقیه است. معمولا چیپس شورتر از پفک و پاپکورن است و معمولا حتی از سیبزمینیهای مناسب و سالمی برای تهیه آنها استفاده نمیشود.
البته نکته مهمتری در این میان مطرح است؛ اینکه خوراکیهایی مانند چیپس، پفک و پاپکورن، به هیچوجه از لحاظ غذایی ارزشمند نیستند و به همین خاطر نباید هیچ جایگاه خاصی در برنامه غذایی افراد داشته باشند. مصرف این مواد، در حد تفنن و ۴-۳ هفته یکبار میتواند مشکلساز نباشد اما مصرف روزانه هیچکدام از اینها توصیه نمیشود. پفک و پاپکورن! حتما میدانید که چیپس در روغنی سرخ میشود که ممکن است بارها جوشیده و فاسد شده باشد و دارای مواد سمی مانند آکریلامید و مواد مشابه آن باشد؛ بنابراین بسیار برای سلامت مضر است. پفک هم از آنجا که بافتش به دندانها میچسبد و آثار مخربی برای دندانها بهخصوص دندان کودکان دارد و با ایجاد سیری کاذب مانع از اشتهای بچهها برای خوردن وعدههای اصلی غذا میشود میانوعده مناسبی نیست.
بچههایی هم که مشکل اشتها ندارند با خوردن پفک چاق میشوند. البته اگر پفک با پودر پنیری با کیفیت عالی تهیه شود، میتواند میانوعده خوبی باشد چراکه پنیر از کیفیت پروتئینی بسیار بالایی برخوردار است اما از آنجا که استفاده از این نوع پودر پنیر آن هم در این اندازه تولید انبوه، صرفه اقتصادی ندارد، بعید به نظر میرسد که تولیدکنندگان از پودرپنیرهای باکیفیت استفاده کنند. شاهد این مدعا هم این است که همیشه در گزارشها دیده میشود که در تهیه پودر پنیری که به پفک اضافه میشود، معمولا از پنیرهایی استفاده میکنند که تا حد نسبتا زیادی به آفلاتوکسین (سمومي كه توسط تعدادي از قارچها كه روي خوراك دام ومواد غذایي رشد ميكنند، توليد شده و باعث مسمومیت میشود) آلودهاند و این آلودگی به خصوص در بچهها که کبد کوچکی دارند، بسیار خطرناک است و ما را نگران وضعیت کبدی کودکان میکند.
اما پاپکورن به شرطی که با طعم پنیر نباشد (!)، نهایتا ذرتی است که با حرارت حجیم شده و مقداری روغن دارد که دانههای نمک را روی خود نگه داشته است؛ بنابراین این نوع پاپکورن سالمتر از چیپس و پفک است. اما اگر قرار باشد پاپکورن پنیری استفاده شود، به نظرم چیپس از پاپکورن پنیری و پفک بسیار سالمتر است چراکه با وجود همه بدیهایی که چیپس دارد، صرفا پرکالری است و باعث چاقی میشود اما حداقل به کبد فرد آسیب نمیرساند!